Hayat sigortaları üç grupta incelenmektedir. Bunlar:
- Yaşama ihtimaline karşı hayat sigortaları
- Ölüm riskine karşı hayat sigortaları
- Karma hayat sigortaları
Yaşama İhtimaline Karşı Hayat Sigortaları
Yaşama ihtimaline karşı hayat sigortasında sigortacı, sigortalının hayatta kalması şartına bağlı olarak sigorta bedelini öder. Kısacası sigortalı hayatta kalırsa sigortacı bedel öder.
Yaşama ihtimaline karşı hayat sigortaların ödeme şekline göre iki alt türü bulunmaktadır. Bunlar:
- Yaşama Hali Meblağ ya da Tutar Sigortaları: Yaşama ihtimaline karşı hayat sigortasının bu türünde sigortacı sigorta bedelini tek seferde öder.
- Yaşama Hali İrad ya da Gelir Sigortaları: Bu sigorta türünde sigortacı sigortalı hayatta kaldığında sigorta bedelini belli aralıklar ile öder.
Ölüm Riskine Karşı Hayat Sigortaları
Ölüm riskine karşı hayat sigortalarında sigortacı, sigorta bedelini sigortalının ölmesi halinde öder. Bu sigorta türünün de üç alt türü bulunmaktadır:
- Süresiz Ölüm Riskine Karşı Hayat Sigortası: Bu sigorta türünde ölüm riskinin gerçekleşmesi için herhangi bir süre belirlenmez. Yani sigortacı, sigorta bedelini sigortalı hangi tarihte ölmüş olursa olsun ölüm gerçekleştiğinde öder.
Ölüm gerçekleştiğinde sigorta bedelinin kime ödeneceği de önemli bir konudur. Burada sigorta bedeli ya lehtara lehtar yoksa da sigortalının mirasçılarına ödenir.
- Süreli Ölüm Riskine Karşı Hayat Sigortası: Bu sigorta türünde sözleşmede ölüm süresi belirlenir. Yani sigorta bedelinin ödenmesi için sigortalının sözleşmede belirlenen süre içerisinde ölmüş olması gerekir. Aksi halde sigortacı bedeli ödeme yükümlülüğünden kurtulur ve primleri de kendisine saklar.
- Sigortalının Ölümünde Lehtarın Hayatta Olmasına Bağlı Yapılan Hayat Sigortaları: Bu sigorta türünde sigorta bedelinin ödenmesi için gerçekleşmesi gereken şart ise sigortalı öldüğünde lehtarın hayatta olmasıdır. Yani sigortalı öldüğü zaman lehtar hayatta değilse sigortacı sigorta bedelini ödeme yükümlülüğünden kurtulur.
Karma Hayat Sigortaları
Karma hayat sigortalarında sigortacı her hâlükârda sigorta bedelini öder. Burada fark ödeme yapılan kişidir.
- Eğer sigortalı ölürse, sigorta bedeli lehtara, lehtar bulunmadığı durumlarda ise sigortalının mirasçılarına ödenir.
- Eğer sigortalı ölmezse, sigorta bedeli sigortalının kendisine ödenir.
Yani anlaşılacağı üzere bu sigorta türünde hem ölüm hem de hayatta kalma riski temin edilir.
Hayat Sigortalarında İlgili Kişiler
Sigortalı, riski şahsında taşıyan kişidir. Konumuz hayat sigortası olduğuna göre burada tüzel kişiler sigortalı olarak kabul edilmeyeceklerdir.
Hayat sigortasında sigortalı olarak gösterilebilecek kişiler sigorta ettirenin kendisi veya bir başkası olabilir. Buradan da anlaşılabileceğine göre sınırlı ehliyetsizler ve tam ehliyetsizler dahil tüm gerçek kişiler sigortalı olarak adlandırılabilir.
Sigorta ettirenin kendisi dışında birini sigortalı olarak gösterebilmesi için ise kanun iki şart aramıştır:
- Menfaat Şartı: Başkasının hayatı üzerine sigorta yaptırılabilmesi için öncelikle lehtarın, sigortalı olarak gösterilecek kişinin hayatının devam etmesinde menfaati bulunmalıdır.
Menfaat maddi veya manevi olabilir. Maddi menfaatin tespiti kolay olmasına rağmen manevi menfaatin tespiti zordur. Menfaatin varlığını lehtar ispat eder.
Ayrıca menfaat sigorta sözleşmesi devam ettiği sürece korunmalıdır. Menfaat sona erdiğinde sözleşme de sona erecektir.
Sigorta sözleşmesi sona erdiğinde ise sigorta ettirene veya ayrı bir lehtara iştira değeri ödenir. İştira değeri, sözleşme sona eresiye kadar ödenen prim ve buna ilişkin gelir payından sigorta ettirene iade edilen kısımdır. İştira değeri sözleşmenin süresinden önce feshedildiği durumlarda ödenir.
- Sigortalının İzni: Sigortalının izni şartı sadece ölüm riskine karşı yapılan hayat sigortalarında aranan bir şarttır.
Eğer sigorta bedeli, mutad cenaze giderlerini aşacaksa bu durumda sigortalının veya varsa kanuni temsilcisinin izninin alınması gerekir.
Burada önemli husus ise şudur: Kanuni temsilci sigorta ettiren veya lehtar konumundaysa bu durumda izin verme yetkisi kalkar.
Sigorta hukukuna ilişkin dava ve işlemlerin takibinin vekil aracılığıyla yürütülmesi hak kaybının engellenmesi için oldukça önemlidir. Eskişehir hukuk ve danışmanlık bürosu olan Çetintaş Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak sigorta hukuku alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
eskişehir avukat, çetintaş hukuk bürosu, sigorta hukuku, eskişehir avukatlar,
