Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. Maddesine göre “Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.”
Madde metninde trafik kazasında zarar gören kişilerin zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna başvurmadan önce ilgili sigorta şirketine başvurması gerektiğinden bahsedilmiştir. Bu başvurunun nasıl yapılacağı ve başvuru sırasında gerekli evrakları anlattığımız yazımızı buradan ulaşabilirsiniz.
Bugünkü yazımızda sigorta şirketine başvuruda bulunulmasına rağmen 15 günlük yasal süre içerisinde ödeme yapılmamışsa sigortalının başvurabileceği araç değer kaybı davasını açıklayacağız.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı, trafik kazası sonucunda aracın piyasa rayicine göre yaşamış olduğu değer düşüklüğüne denir.
Araç değer kaybı, kusur oranında trafik kazasına karışan karşı taraftan istenebileceği gibi karşı tarafın sigorta şirketinden de istenilebilir.
Araç değer kaybı terimi, Yargıtay içtihatlarında haksız fiil tazminatı çeşidi olarak hukuk sistemimize girmiştir. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2017/980 E. 2018/1219 K. sayılı yazısında da araç değer kaybı zararının nasıl belirleneceğini şu ifadelerle açıklamıştır:
“Bu durumda mahkemece aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalı tarafın savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybı zararının belirlenmesi, meydana gelebilecek çelişkilerin giderilmesi yönünden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime açık yeni bir rapor alınması…”
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarından sonra ise Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları mevzuat çerçevesinde düzenlenmiştir.
Araç Değer Kaybı Davası
Araç değer kaybı davası açmadan önce trafik kazasına karışan karşı tarafın sigorta şirketine başvuru yapılması zorunludur. Buradan da anlaşılacağı üzere sigorta şirketine başvuru bir dava şartıdır.
Kanunun bu şartı getirmesindeki sebep kişilerin dava yoluna başvurmadan önce zararlarını başvuru yolu ile tazmin etmeyi sağlamaktır. Bu sayede mahkemelerin iş yükü de azalmış olacaktır.
Sigorta şirketine başvuru yapıldıktan sonra şirket, 15 gün içinde gerekli cevabı vermemişse veya verilen cevap tatmin edici değilse veya verilen tazminat zararı ortadan kaldırmıyorsa zarar gören sigorta poliçesinin teminatları çerçevesinde zararının karşılanması için dava yoluna başvurabilir.
Zarar gören dava yoluna başvuruyu iki merciden birine başvurarak kullanabilir. Bunlar Asliye Ticaret Mahkemesi ile Sigorta Tahkim Komisyonu’dur.
Değer Kaybı Davası Açma Şartları
Araç değer kaybı davası açılabilmesi için öncelikle karşı tarafın sigorta şirketine başvuru yapılması gerektiğini açıkladık. Bu başvurudan tatmin edici bir cevap alınmadığı durumlarda ise Asliye Ticaret Mahkemesi veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılabilmektedir.
Araç değer kaybı davası açılabilmesi için gerekli şartlar şu şekildedir:
- Çift taraflı bir trafik kazası olmalıdır.
- Araç değer kaybı talep eden tarafın kazada %100 kusurlu olmaması gerekir.
- Kaza nedeniyle araçta bir hasar oluşmalı ve bu hasar onarılmalıdır.
- Araçta hasarlanan parçaların daha öncesinde bir kaza nedeniyle onarılmamış olması gerekmektedir.
Tek taraflı olan trafik kazalarında zarar gören araç değer kaybı isteyemeyecektir. Örneğin aracı ağaca çarpma veya duvara sürtme gibi sebeplerden dolayı oluşan zarar araç değer kaybı davasında istenemez.
Ayrıca şartlara baktığımızda anlaşıldığı üzere kazada %100 kusurlu olmayan taraf bu zararın giderilmesini talep edebilir. Çünkü taraflar verdikleri zarardan kusurları oranında sorumludur.
Örneğin bir trafik kazasında taraflar %50-%50 oranında kusurlu iseler karşı taraf diğerinin aracının değer kaybının sadece %50’sinden sorumlu olacaktır.
Araç Değer Kaybı Davası Nasıl Açılır?
Yukarıda da açıkladığımız üzere araç değer kaybı davasının şartları oluştuğunda sigorta şirketine başvuru sürecinden sonra gidilebilecek iki yol bulunmaktadır. Bunlar:
- Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvurmak
- Asliye Ticaret Mahkemesinde Dava Açmak
Araç değer kaybı davasının kime karşı açılacağı da cevap verilmesi gereken bir sorudur. Bu davanın davalısı kusurlu karşı taraf, aracın sahibi veya kusurlu aracın sigorta şirketidir.
Araç Değer Kaybı Davası Zamanaşımı Süresi
Araç değer kaybı davasının açılması gereken süre zarar ve ziyanın öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıldır. Bu iki yıl içerisinde araç değer kaybı davasını açabilirsiniz.
Bu dava türü baştan sona uzmanlı gerektirir. Bundan dolayı Sigorta Tahkim Komisyonu veya Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde açılan araç değer kaybı davasını da bir avukat tarafından yürütülmesi oldukça önemlidir. Siz de bu konuda yaşadığınız uyuşmazlıklarda veya açacağınız araç değer kaybı davasında hak kaybına uğramamak için Çetintaş Hukuk Bürosu’nun deneyimli avukatlarına ulaşabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Davası Ne Kadar Sürer?
Kaza sonunda oluşan zararın giderilebilmesi için başvurulacak iki yöntem olduğundan bahsetmiştik. Bu yollardan Sigorta Tahkim Komisyonu’na açılan davalarda Sigortacılık Kanunu gereği Sigorta Hakemlerinin önlerine gelen uyuşmazlığının 4 ayda sonuçlandırılması gerekir. Bu süreye röportörde geçen süre, tebligat ve icra işlemleri de eklendiğinde genel itibariyle Sigorta Tahkim Komisyonu’nda açılacak dava 6 ayda sonuçlanacaktır.
Buna rağmen Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılacak olan davalarda ise bu süre daha fazla uzamaktadır. Bunun sebebi de iş yükünden kaynaklanmaktadır. Buna göre Asliye Ticaret Mahkemelerinde açılacak davaların süresi 1,5 – 2 yıl sürmektedir.
Tags: Kazada karşı taraf suçlu tramer, Kazada karşı taraf suçluysa ne olur?, Karşı tarafın hasar kaydı bende gözükür mü?
